Në një intervistë për “Nova”, i dërguari special për Ballkanin Perëndimor, Manuel Sarrazin, tha se qëndrimi i Berlinit është se Serbia nuk mund të bëhet anëtare e Bashkimit Evropian pa e njohur Kosovën, por se hyrja e saj në familjen e vendeve evropiane nuk është e mundur. pa media dhe demokraci të lirë.
Ai theksoi se BE-ja është në krye të negociatave ndërmjet Kosovës e Serbisë dhe se është e nevojshme të arrihet një marrëveshje sa më shpejt mes dy palëve, si dhe se është e rëndësishme që përfaqësuesit e serbëve u bashkohen institucioneve të Kosovës sa më shpejt që të jetë e mundur.
Në intervistë, Sarrazin komentoi edhe mesazhet që vinin nga Beogradi në të kaluarën, si ai që presidenti i Serbisë “nuk i beson Gjermanisë”, si dhe foli edhe për atë se pse Gjermania nuk është e kënaqur me përparimin demokratik të Serbisë dhe të njëjtën kohë paralajmëroi se ka dyshime nga ekonomia gjermane se si po zhvillohet Serbia aktualisht.
Si i përjetoi Gjermania protestat e serbëve nga Kosova dhe barrikadat që ishin në veri në fund të dhjetorit?
Situata në veri të Kosovës, nga pikëpamja gjermane, ishte shumë e rrezikshme. Është ende shumë e rrezikshme. Kemi një situatë ku shërbimet themelore shtetërore, siç janë shërbimet e sigurisë, aktualisht nuk mund të ofrojnë siguri për serbët, por edhe për qytetarët e tjerë të Kosovës. Prandaj mendoj se është e rëndësishme të përshpejtohet procesi i kthimit të serbëve në institucionet e Kosovës. Personalisht i kuptoj emocionet e serbëve nga veriu i Kosovës, por më e rëndësishmja edhe për ta është që bashkësia ndërkombëtare të bëjë gjithçka për të parandaluar përshkallëzimin e konfliktit. Kjo është një nga arsyet pse ne mbështesim Miroslav Lajçakun dhe Bashkimin Evropian, për të kontribuar në deeskalimin e situatës në terren përmes dialogut ndërmjet Kosovës dhe Serbisë. Ne e kemi të qartë se gjithçka nuk ka përfunduar ende, por të paktën tensioni është dukshëm më i ulët se sa ishte në dhjetor.
A nënkupton propozimi gjermano-francez, i cili ndërkohë është bërë propozim evropian për zgjidhjen e statusit të Kosovës, se Serbia duhet të njohë pavarësinë e Kosovës në fund të procesit negociator?
Ne nga Gjermania gjithmonë kemi pasur një qëndrim shumë të qartë për këtë çështje – në fund të procesit të normalizimit të marrëdhënieve, kur Serbia të vendosë për anëtarësim në BE, njohja e Kosovës do të jetë pjesë e procesit. Nuk do ta lidhja shumë me propozimin evropian, por është diçka që Gjermania me siguri e pret dhe kjo u tha qartë kur kancelari Olaf Scholz vizitoi Serbinë në qershor të vitit të kaluar.
Pse nuk bëhet publik ky propozim? Cila është arsyeja që ai fshihet?
Për ne – komunitetin ndërkombëtar, z. Lajcak dhe të gjithë kolegët tanë që punojnë në këtë propozim evropian – është e rëndësishme që së pari të krijojmë një atmosferë besimi. Të gjithë mendojnë se është më mirë që fillimisht të krijohet një atmosferë mirëkuptimi dhe besimi ku drejtuesit mund të flasin për temën pa menduar se diçka do të publikohet. Në të njëjtën kohë, e kuptoj se për popullin e Serbisë dhe Kosovës kjo është një temë e rëndësishme dhe delikate, jo vetëm për politikanët, por edhe për të ardhmen e dy vendeve, dhe se nuk është publikuar si e tillë dhe se për këtë arsye. debati publik reduktohet në disa thashetheme dhe informacione që shpeshherë nuk janë të sakta. E kuptoj interesin, por gjithashtu i bëj thirrje njerëzve që të kuptojnë delikatesën e situatës dhe të binden se kjo është rruga e duhur.
Dhe sa kohë do t’i fshihet publikut ky propozim?
Nuk mund ta parashikoj këtë, sepse nuk mbaj përgjegjësi për atë që ndodh në këtë proces. Unë vetëm mund t’ju përcjell këndvështrimin tim të sinqertë për këtë proces, i cili besoj se është shumë i dobishëm dhe ofron mundësi të mëdha për të dyja palët për të hequr qafe të kaluarën, por edhe për të çliruar potencialin e madh që ka rajoni në rrugën drejt Evropës. Mendoj se ky debat po zhvillohet në atë drejtim që të dy liderët, z. Vuçiq dhe z. Kurti, t’u jepet mundësia që të jenë më të qartë dhe më të sinqertë në prezantimin e synimeve të tyre strategjike në dialog. Sigurisht, nëse arrihet një marrëveshje, nuk do të jetë fundi. Do të ketë ende shumë punë, por do të ishte një hap i madh përpara dhe mendoj se do të përfaqësonte një mundësi të madhe për rajonin. Kjo është një mundësi e madhe dhe ne shohim shumë më tepër duke u thënë, jo vetëm për dialogun, por edhe për vetë rajonin.